Mwy o wybodaeth am yr asesiad, a phwy sy'n gymwys i dderbyn cefnogaeth

Mae pob un ohonom eisiau rheolaeth dros ac o fewn ein bywydau a’n dymuno byw mor annibynnol a diogel â phosib, ond oherwydd salwch neu amgylchiadau arbennig, weithiau rydym angen cefnogaeth ychwanegol. 

Mae gan y Gwasanaethau Cymdeithasol ddyletswydd i asesu eich hanghenion a sicrhau eu bod yn cael eu diwallu yn y ffordd sydd orau i chi. Mae  Deddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 yn gyfraith sy'n rhoi mwy o lais i chi am y gofal a'r cymorth a gewch.  Mae'n rhoi mwy o bwyslais ar hyrwyddo annibyniaeth pobl i roi llais a rheolaeth gryfach iddynt.

Cliciwch ar y pennawdau isod i weld atebion i gwestiynau sydd yn cael eu gofyn yn aml:

Mae Gweithwyr Cymdeithasol, Therapyddion Galwedigaethol ac Ymarferwyr Gwaith Cymdeithasol yn gweithio o fewn Gwasanaethau Cymdeithasol y Cyngor. Mae’n bosib y bydd y gweithwyr mwyaf priodol yn ymweld â chi er mwyn cwblhau asesiad ble byddent yn cael sgwrs gyd-weithredol gyda chi.

Yn dilyn asesiad, os byddwch yn cwrdd â’r meini prawf isod, bydd y Gwasanaethau Cymdeithasol yn cydweithio â chi drwy eich cefnogi, trefnu neu ddarparu cefnogaeth (bydd cost ynghlwm â hyn gan amlaf):

Eich bod chi’n profi un neu fwy o’r anawsterau isod sy’n deillio o afiechyd corfforol, oedran, anabledd, neu amgylchiadau tebyg eraill:

  • Cwblhau tasgau hunanofal (e.e. bwyta ac yfed; cynnal hylendid personol; codi a gwisgo amdanoch; symud o gwmpas y cartref; paratoi prydau bwyd; cadw’r cartref yn lân, yn ddiogel ac yn hylan) neu arferion domestig.
  • Gallu i gyfathrebu.
  • Amddiffyn rhag camdriniaeth neu esgeulustod.
  • Ymglymiad mewn gwaith, addysg, dysgu neu mewn gweithgareddau hamdden.
  • Cynnal neu ddatblygu perthnasoedd teuluol neu rai personol eraill o bwys.
  • Datblygu a chynnal perthnasoedd cymdeithasol ac ymglymiad yn y gymuned.

Bydd y Gwasanaethau Cymdeithasol ond yn gallu eich cefnogi gyda’r uchod os nad yw’r angen yn gallu cael ei ddiwallu:

  • Gennych chi eich hun; neu
  • Gyda gofal a chymorth eraill sy’n fodlon darparu’r gofal a’r cymorth hwnnw; neu
  • Gyda chymorth gwasanaethau yn y gymuned; ac
  • Eich bod yn annhebygol o sicrhau un neu fwy o’ch canlyniadau personol oni bai fod y Cyngor yn darparu neu yn trefnu gofal a chymorth i ddiwallu’r angen; neu bod Cyngor Gwynedd yn galluogi’r angen i gael ei ddiwallu drwy wneud taliadau uniongyrchol.

Mewn argyfwng byddwn bob amser yn gweithredu neu'n sicrhau y bydd gwasanaeth arall ar gael i roi cymorth brys (os bydd argyfwng yn codi y tu allan i'r oriau gwaith arferol, ffoniwch 01248 353 551). 

Trwy ofyn i ni am help, bydd rhaid i ni wneud asesiad i weld beth yw eich anghenion a pha help y gallwn ei gynnig. 

Pan fyddwn wedi dod i'ch adnabod chi a'ch amgylchiadau (trwy'r asesiad) byddwn yn ystyried:

  • a ydych yn gallu gwneud penderfyniadau a dewisiadau
  • a oes angen eich diogelu rhag eich hunain neu eraill
  • a ydych yn gallu dod i ben a gwneud pethau bob dydd; a ydych yn gallu gofalu am eich hunain (golchi, coginio, bwyta, mynd o gwmpas ac ati) a rheoli'r cartref.
  • a ydych chi angen help i fwynhau bywyd cymdeithasol, teuluol a chymunedol.

Bydd rhaid penderfynu wedyn beth fyddai'r perygl i chi os na fydd help ar gael, a bydd lefel y cymorth yn dibynnu ar lefel y risg.  Efallai bod hyn yn swnio'n glinigol ond mae'n rhaid i ni ddilyn y rheolau a sicrhau bod pawb yn cael tegwch.

Mewn geiriau eraill, byddwn yn pryderu os:

  • nad ydych yn gallu gwneud pethau bob dydd i'ch cadw chi'n annibynnol.
  • rydych yn ei chael hi'n anodd ymdopi. e.e. rydych chi (neu ofalwr) mewn perygl o gael anaf neu mae perygl y bydd y trefniadau presennol ar yr aelwyd yn chwalu.
  • rydych wedi cael eich cam-drin neu esgeuluso neu mae perygl o hynny.
  • mae eich bywyd mewn perygl mewn rhyw ffordd.  

Bydd pwy bynnag sy'n gwneud eich asesiad yn penderfynu os ydych chi'n gallu cael help ac yn esbonio'u penderfyniad i chi.  Os ydych chi'n gymwys, fe wnawn drefnu help i chi.

Os nad oeddech chi'n gallu cael help a bod eich anghenion yn newid, holwch am asesiad arall.

Os ydych chi angen help ond nid yw'n bosibl i ni wneud hynny, fe wnawn rhoi gwybodaeth am wasanaethau y gallwch eu defnyddio.  Mae'n bosibl y bydd angen i chi benderfynu a ydych am dalu am wasanaeth gan fusnes preifat (ar gyfer pethau megis glanhau a chadw tŷ, siopa, cyfarpar, gofal personol).

Er ein bod ni'n gweithio ochr yn ochr â Gwasanaethau Iechyd Gwynedd a rhannau eraill o'r Cyngor, ynghyd â gwasanaethau gwirfoddol a phreifat, cofiwch fod y rhain i gyd yn wasanaethau ar wahân ac nid ydynt yn gyfrifoldeb Gwasanaethau Gofal Oedolion.

Os nad ydych yn cytuno â'r penderfyniadau a wnawn am eich anghenion neu'r gwasanaethau a gynigiwn i chi, esboniwch wrth y sawl sy'n gwneud eich asesiad gyda chi.

Os nad ydych yn gallu cytuno, gofynnwch am enw'r rheolwr a siarad ag ef/hi.

Os ydych yn dal i fod yn anhapus, rhowch wybod i ni.

Os ydych angen cefnogaeth oherwydd eich bod wedi eich effeithio gan gyflwr acíwt sydd ddim yn hir dymor (e.e. haint dŵr), neu os ydych angen cefnogaeth o fewn pythefnos o ddychwelyd o’r ysbyty cysylltwch â Thîm Therapi Cymunedol y Bwrdd Iechyd Lleol. 

  • Arfon: 03000 851 591.
  • Dwyfor: 03000 850076
  • Eifionydd a Gogledd Meirionnydd: 01766 510300
  • De Meirionydd: 03000 852488 / 03000 852489.